آیین پرستش شکتی در مکاتب شیوایی

شکتی در زبان سنسکریت به معنای نیرو و توان، و در متون مقدسِ هندو، به ویژه تنترهای،عنوانی است برای نیروی خلاقِ مؤنث که منشأ واحدِ تمام اشکال نیرو در عالم است. درمکاتب دینی تنترهیی، شکتی تنها وجودِ حقیقی، معرفت محض و سعادتِ مطلق است کهسراسر هستی با تحدید نیروی او شکل گرفته است.از این رو، مانند برهمن در مکتبِ ادویته ودانته، سچیداننده 1 خوانده میشود و همانندبرهمن با تنزل از مرتبۀ اطلاق و تجلّی در اشکال و صور مختلف، عالم هستی را میآفرینددر حجابِ کثرات، پنهان می شود و به سیطرۀ درک هیچ دانشی « مایا » و « وهم » و به کمکدر نمیآید.شکتی حرکت و نیروی عالم هستی را اداره میکند و در پایان زمان، همۀ یروهایعالم را بهسوی خود می کشد و بدینترتیب، عالم هستی را محو و نابود میسازد. از این رو،شکتی نیروی آفرینش، و در عالیترین مفهوم علّی خود، خدا مادری است که همۀ عالم اززهدان پاک او جاری میگردد و در تکمیل سیر وجودی خود میل بازگشت به سوی اودارد.